Ateb eich cwestiynau am yr Hawliad Ynni Busnes

Mae’r hawliadau hyn yn ymwneud ag adfer ‘taliadau comisiwn cudd’ neu, gan ddefnyddio eu henw cyfreithiol cywir, llwgrwobrwyon.

Mae’n arfer cyffredin i gyflenwyr ynni dalu comisiwn i froceriaid ynni am bob contract ynni y mae’r brocer yn ei drefnu ar ran ei gleientiaid. Mewn llawer o achosion, ni fyddai’r cwsmer yn cael gwybod am y comisiwn ond byddai’n gweld effaith y gost wrth iddynt orfod talu cyfraddau ynni uwch. Yn y rhan fwyaf o achosion, bydd y taliadau hyn yn anghyfreithlon, a byddant yn cyfateb i lwgrwobrwyon a delir gan y cyflenwr; o ganlyniad, mae gan y cwsmer hawl i ad-daliad, llog ac iawndal.

Mae Ofgem wedi bod yn pryderu ers tro am y diffyg tryloywder sy’n bodoli yn y farchnad ynni. Mewn ‘adolygiad microfusnes’ a gynhaliwyd yn ddiweddar, nododd Ofgem bod y farchnad yn un lle mae “prisiau yn parhau i fod ymhell o fod yn gwbl dryloyw a lle mae gan gwmnïau llawer iawn mwy o wybodaeth allweddol na’r cwsmeriaid maent yn eu gwasanaethu.”

[those arrangements] Mewn ymgynghoriad diweddarach, canfu Ofgem fod diffyg tryloywder mewn taliadau comisiwn i froceriaid yn fater o bwys: “Mae microfusnesau yn ansicr neu’n anymwybodol o’r trefniadau masnachol arferol rhwng broceriaid a chyflenwyr, yr effaith y gallai [y trefniadau hynny] ei chael ar y cynigion a gyflwynir i ficrofusnesau, a gwir gostau cytuno ar gontract cyflenwi wrth ddefnyddio gwasanaeth broceriaeth. Mae’n ymddangos bod diffyg gwybodaeth am gomisiwn brocer yn fater o bwys. Mae’r diffyg tryloywder ynghylch ffioedd comisiwn broceriaid yn golygu nad yw llawer o ficrofusnesau yn sylweddoli faint o’r hyn maen nhw’n ei dalu drwy eu biliau ynni sy’n mynd i’r brocer o’u dewis.” Mewn geiriau eraill, nid yw taliadau comisiwn yn cael eu datgelu’n briodol ac o ganlyniad mae microfusnesau’n cael eu hatal rhag cael y bargeinion gorau.

Nid yn unig y mae’r casgliadau ynghylch arferion broceriaid a’r diffyg tryloywder yn berthnasol i ficrofusnesau, maent hefyd yn berthnasol i gwsmeriaid y farchnad ynni annomestig yn gyffredinol.

Bydd swm yr iawndal y gallech fod â hawl iddo yn dibynnu ar ffactorau megis swm y comisiwn a dalwyd (h.y. a oedd y cynnydd ar gyfradd uned yr ynni a dalwyd gennych yn 3c, 5c, neu 10c y kWh), a faint o ynni a ddefnyddiwyd dan bob contract.

Mae tabl sy’n dangos cyfraddau iawndal posibl i’w weld isod:

 
Methu gweld y bwrdd cyfan? Gallwch chi droi i’r chwith ac i’r dde i weld yr holl ddata.

Yn gryno, sail gyfreithiol yr hawliad yw bod y taliad a wnaed gan eich cyflenwr i’ch brocer ynni yn gyfystyr â llwgrwobr. Os oes dyletswydd ar frocer i ddarparu argymhellion ar sail ddiduedd, mae derbyn comisiwn yn gwrthdaro â’r ddyletswydd hon gan ei fod yn ei gwneud yn fwy tebygol y bydd y brocer yn argymell y contract y telir y comisiwn mwyaf, yn hytrach na’r contract sydd fwyaf addas i chi. Os cafodd eich brocer ganiatâd cwbl ddeallus gennych i dderbyn comisiwn o’r fath, ni fydd modd dwyn unrhyw hawliad. Os na roddwyd caniatâd cwbl ddeallus, bydd hawliad am iawndal yn cael ei wneud.

Nid ydym yn honni bod y cyflenwr neu’r brocer wedi cyflawni trosedd. Yn hytrach, rydym o’r farn bod achosion lle mae cyflenwr yn talu comisiwn i’r brocer heb ganiatâd cwbl ddeallus y cwsmer yn gyfystyr â llwgrwobr cyfraith sifil, sy’n arwain at yr hawl i allu dwyn hawliad yn erbyn y brocer neu’r cyflenwr.

Mae’r taliadau hyn o reidrwydd yn amharu ar ddyletswydd eich brocer i roi cyngor diduedd i chi ynghylch y contract ynni mwyaf addas. Drwy dalu comisiwn i’ch brocer, mae eich cyflenwr yn cymell y brocer i wneud argymhelliad penodol na fyddai’n ei wneud fel arall, ac efallai na fyddai hynny er eich budd pennaf chi.

Bydd angen i chi ddarparu o leiaf un o’r dogfennau canlynol, mewn perthynas â phob safle neu gontract ynni yr ydych am ei hawlio:

(i) bil ynni;

(ii) y contract rhyngoch chi a’ch cyflenwr ynni; a/neu

(iii) y contract rhyngoch chi a’ch brocer ynni.

Bydd angen i chi hefyd gadarnhau i ni nad oeddech chi wedi cael gwybod yn iawn gan eich brocer bod comisiwn wedi cael ei dalu gan eich cyflenwr i’ch brocer. Byddwn yn egluro union natur ac effaith y cadarnhad y mae angen i chi ei roi i ni drwy ein holiadur ar-lein ar ôl i chi ddechrau’r broses gofrestru.

Hefyd, er mwyn i ni allu cwblhau archwiliadau ‘adnabod eich cleient’, bydd angen i ni sicrhau eich bod chi (h.y. yr unigolyn sy’n ein cyfarwyddo ar ran eich busnes) naill ai’n pasio archwiliad rôl etholiadol neu archwiliad adnabod arall. Felly, mae’n bosibl y bydd angen i chi ddarparu copi o’ch pasbort neu drwydded yrru.

Mewn hawliad fel hwn lle mae’n debygol y bydd miloedd o hawlwyr unigol, mae’n annhebygol iawn yn ystadegol y gofynnir i chi ddarparu tystiolaeth fel tyst. Darperir tystiolaeth hefyd fel arfer drwy ddatganiadau gan dwrneiod i dystion ac arbenigwyr ar ran yr hawlwyr.

Fodd bynnag, bydd angen i chi gadarnhau, ar ran y busnes, nad oeddech yn gwybod am y comisiwn. Bydd angen i chi hefyd ddarparu dogfennau i ni sy’n ymwneud â’ch hawliadau, megis contractau ynni a/neu filiau ynni.

Dylech hefyd gyhoeddi’r hyn a elwir yn ‘hysbysiad diogelu dogfennau’ ar draws y busnes, a hynny er mwyn diogelu unrhyw ddogfennau datgeladwy y bydd angen i chi eu cyflwyno i’r llys maes o law. Byddwn yn esbonio hyn yn fanylach yn ystod y broses gofrestru.

Rydym yn gweithredu ar sail cytundebau seiliedig ar iawndal. Mae hwn yn fath o gytundeb dim ennill, dim ffi, felly does dim costau ymlaen llaw i ymuno â’r hawliad. Bydd Harcus Parker yn talu costau eich hawliad, gan gynnwys ffioedd llys a ffioedd arbenigwyr a chwnsleriaid ayb. Os bydd eich hawliad yn llwyddo, byddwn yn codi 33% o’r iawndal a dderbyniwyd gennych ynghyd â TAW (os yn berthnasol) a chyfran gymesur o alldaliadau megis premiymau Yswiriant Ar ôl y Digwyddiad.

Rydym yn gweithredu ar sail dim ennill, dim ffi. Os bydd yr hawliadau’n llwyddo, byddwch yn talu 33% o elw eich hawliad i ni, ynghyd â TAW (os yw’n berthnasol), yn ogystal â’ch cyfran gymesur o’r alldaliadau.

Os na fydd yr hawliadau’n llwyddo, ni fyddwn yn codi tâl arnoch chi am ein costau wrth fwrw ymlaen â’ch hawliad.

Os byddwch yn terfynu eich cysylltiad â ni ar ôl i ni wneud gwaith ar eich rhan, mae’n bosibl y byddwn yn dewis codi tâl arnoch mewn ffordd nad yw’n unol â’r hyn a nodir uchod. Mae hyn wedi’i nodi yn y cytundeb seiliedig ar iawndal sydd ar gael drwy ein holiadur cofrestru ac y dylech ei ddarllen yn ofalus ac yn llawn.

Gall y broses ymgyfreitha gymryd blynyddoedd lawer i ddod i gasgliad ac mae hyn yn arbennig o wir mewn hawliadau grŵp fel hyn. Ni ddylai busnesau ddisgwyl ateb cyflym a dylent fod yn barod i’r hawliadau gymryd hyd at 5 mlynedd. Mae’n bosibl y bydd y diffynyddion yn dewis setlo’r hawliadau’n gynnar ac, os felly, gellid sicrhau canlyniad llawer cyflymach.

Mewn hawliadau grŵp fel hyn, nid yw’n ymarferol bosibl i gyfreithwyr gymryd cyfarwyddiadau unigol ar reoli’r hawliad gan bob busnes. Yn hytrach, mae’r Cytundeb Rheoli Ymgyfreitha (neu ‘LMA’)y mae pob hawlydd yn ei lofnodi wrth gyfarwyddo Harcus Parker yn sefydlu pwyllgor o hawlwyr a fydd yn rhoi cyfarwyddiadau i Harcus Parker o ddydd i ddydd yn ogystal â rheolaeth dros yr hawliadau. Mae’r LMA hefyd yn gwneud darpariaeth ar gyfer y ffordd mae penderfyniadau penodol (megis setliad) yn cael eu gwneud, yn ogystal â beth y gallwch ei wneud os ydych yn anhapus ynghylch y ffordd mae’r hawliadau’n cael eu rhedeg. Mae’n bwysig eich bod yn darllen yr LMA yn ofalus, yn ogystal â gweddill cytundeb ymlyniad Harcus Parker.

Bydd y pwyllgor yn cynnwys cyfarwyddwyr ac aelodau’r busnesau sy’n hawlio budd-daliadau sydd â diddordeb mewn chwarae rhan fwy gweithredol yn y broses ymgyfreitha. Os oes gennych ddiddordeb mewn bod yn rhan o’r pwyllgor ar ôl cofrestru, cysylltwch â ni. Am resymau ymarferol, nid oes terfyn uchaf o ran nifer aelodau’r pwyllgor, ond y bwriad yw y dylai’r pwyllgor fod yn cynrychioli’r grŵp sy’n hawlio fel un.

Damon Parker yw’r Partner sy’n rheoli ac yn goruchwylio’r achos. Bydd Mr Parker yn cael ei gefnogi gan Matthew Patching, Uwch Swyddog Cyswllt y cwmni, ac Olivia Selley, y Swyddog Cyswllt. Byddwn yn cynnwys cyfreithwyr eraill lle bo hynny’n briodol, fel bod gwaith yn cael ei wneud ar y lefel cywir o ran statws a phrofiad (ac felly, cost).

Bydd yr hawliadau’n cael eu rhedeg ar sail grŵp yn hytrach nag ar sail unigol. Mae hyn yn golygu y bydd eich hawliad yn cael ei grwpio gyda hawliadau busnesau eraill. Mae sawl rheswm dros reoli hawliadau fel hyn, ond y prif reswm yw er mwyn gallu elwa o arbedion maint fel bod yr hawliadau’n ymarferol yn ariannol a bod gwaith cyfreithiol ddim yn cael ei ddyblygu ar draws hawliadau.

Bydd y pwyllgor cynghori yn cynnwys arbenigwyr o’r diwydiant sydd â dealltwriaeth dda o’r farchnad ynni a sut mae busnesau’n rhyngweithio â’r marchnadoedd. Bydd y bwrdd cynghori wrth law i gefnogi gwaith y pwyllgor hawlwyr.

Bydd Harcus Parker yn bartner i elusen sy’n gweithio yn y sector ynni sy’n ceisio cefnogi busnesau a/neu gymhellion ynni gwyrdd ac amrywiaeth o elusennau eraill sy’n cefnogi pobl a busnesau y mae’r argyfwng costau byw parhaus yn effeithio’n fawr arnynt. Byddwn yn cyfrannu cyfran o’n ffi i’r elusennau hyn. Ni fydd hyn yn effeithio ar y swm rydych chi’n ei dderbyn oherwydd bydd y cyfraniad yn cael ei dalu’n llwyr gan gyfran Harcus Parker o’r elw pe bai’r hawliadau’n llwyddo.

Rydym hefyd yn cael ein cefnogi gan y Gynghrair Busnesau Bach a Chanolig.

Ydy. Gallwch gofrestru eich hawliad mewn perthynas ag unrhyw gontract ynni y mae gennych gofnodion ar ei gyfer. Byddwn yn asesu pob hawliad ar ôl i chi lenwi ein ffurflen gofrestru. Pan fyddwch yn cwblhau’r broses, byddwch yn cael eich gwahodd i roi manylion pob un o’ch cyflenwyr ynni a’r cytundebau a oedd gennych gyda nhw.

Er bod eich brocer a’ch cyflenwr ynni yr un mor atebol mewn perthynas â’r comisiwn sydd heb ei ddatgelu, nid ydym yn bwriadu mynd ar ôl eich brocer ynni ar hyn o bryd. Mae dau reswm am hyn:

1. Ymarferoldeb Gweinyddol – Mae cannoedd yn fwy o froceriaid ynni na sydd o gyflenwyr. O ganlyniad, mae’n weinyddol symlach ac felly’n fwy cost-effeithiol i grwpio hawliadau hawlwyr yn erbyn nifer llai o gyflenwyr.
2. Adnoddau’r diffynyddion – Yn gyffredinol, mae gan gyflenwyr fwy o adnoddau o’u cymharu â’r broceriaid. Mae hyn yn golygu eu bod yn fwy tebygol o fod mewn sefyllfa i ad-dalu’r taliadau comisiwn sy’n ddyledus i chi. Ar ben hynny, efallai bod eich brocer wedi mynd allan o fusnes ers gosod eich contract, sy’n ei gwneud yn llawer anoddach adfer.

Os oes amgylchiadau penodol sy’n ei gwneud yn apelgar i gychwyn achos yn erbyn brocer unigol, byddwn yn gwneud hynny.

Y diffynyddion i’ch hawliad fydd y cyflenwyr ynni y gwnaethoch ymrwymo i gontractau ynni gyda nhw o bryd i’w gilydd. Efallai y bydd Harcus Parker yn dewis mynd ar ôl rhai cyflenwyr ynni dim ond os daw’n amlwg bod y rhan fwyaf o hawliadau hawlwyr yn erbyn grŵp dethol o gyflenwyr. Mae’n ddigon posibl na fydd modd hawlio yn erbyn pob cyflenwr, yn y lle cyntaf o leiaf.

Fel y mae’r broses gofrestru’n ei nodi’n glir, gofynnir i chi ddarparu dogfennau cyfreithiol ffurfiol. Fel hawlydd, byddwch yn barti mewn achos cyfreithiol. Rhaid i chi ymateb yn gyflym ac yn llawn i unrhyw gwestiynau a ofynnwn i chi sy’n ymwneud â’ch hawliad. Byddwn yn ceisio gofyn cyn lleied o gwestiynau â phosibl.

Byddwn yn defnyddio’r wybodaeth a ddarparwch i gyflwyno’ch hawliad. Bydd hyn yn golygu y byddwn yn cyflwyno sylwadau i’r diffynnydd ac i’r Llys ac yn llofnodi datganiadau gwirionedd ar eich rhan. Mae’n hanfodol bod yr hyn a ddwedwn yn wir. Os nad yw cynnwys datganiad gwirionedd yn wir, gellir dwyn achos dirmyg llys yn eich erbyn chi a ninnau.

Bydd gennych hefyd ddyletswydd i ddatgelu (hynny yw, darparu copïau a rhoi gwybod i’r ochr arall am) ddogfennau a allai fod yn berthnasol i’ch hawliad ni waeth a ydynt yn niweidiol neu’n ddefnyddiol i’ch achos chi ai peidio. Tra byddwch yn hawlydd, rhaid i chi gadw dogfennu o’r fath yn ddiogel a bod yn barod i’w cyflwyno os oes angen.

Mae hwn yn hysbysiad a ddosberthir gan fusnes i’w staff sy’n mynnu eu bod yn cadw’r holl ddogfennau a data a allai fod yn gysylltiedig â’r camau cyfreithiol y mae’r busnes yn gysylltiedig â nhw. Dylai’r hysbysiad weithredu i atal unrhyw rai o’r polisïau cadw dogfennau arferol er mwyn sicrhau nad oes unrhyw ddogfennau sy’n berthnasol i’r ymgyfreitha’n cael eu colli na’u dinistrio.

Mae angen yr hysbysiadau hyn oherwydd mewn ymgyfreitha mae’n ofynnol i bob parti ddatgelu’r holl ddogfennau sy’n berthnasol i’r hawliad, p’un a ydynt yn ffafriol i’w sefyllfa ai peidio. Bydd yr hysbysiad yr un mor berthnasol i ddogfennau electronig a chopïau caled.

Dylech gyhoeddi hysbysiad diogelu dogfennau cyn gynted ag y bo’n ymarferol ar ôl i chi gofrestru ar gyfer yr hawliad. Darperir dogfen enghreifftiol i chi fel rhan o’r broses gofrestru.

Y rheol arferol mewn ymgyfreitha yw y gorchmynnir y parti sy’n colli i dalu costau’r parti llwyddiannus. Os bydd yr hawliadau’n methu felly, mae risg y cewch eich gorchymyn i dalu cyfran o gostau’r diffynnydd. Rydym yn amddiffyn hawlwyr rhag y risg honno drwy gymryd polisi ‘Ar ôl y Digwyddiad’ addas sydd wedi’i gynllunio i dalu’r costau hyn i’r hawlwyr. Os bydd yr hawliadau’n llwyddo, byddwch yn talu cyfran o gost y polisi yswiriant hwn o elw eich hawliad, yn ogystal â Ffi’r Twrnai.

Rydym yn ceisio cael gwared â’r holl risgiau sy’n rhan annatod o’r broses ymgyfreitha, ond mae rhai risgiau, waeth pa mor fach, na ellir eu dileu yn llwyr. Rydym yn eu rhestru isod, gydag esboniad o’r hyn a wnawn i’w lliniaru a pham ein bod yn unol â hynny, yn fodlon cynghori y bydd eich cyfranogiad yn yr ymgyfreitha, yn ymarferol, yn ddi-risg.

Risg 1: gall yr yswiriwr wrthod neu geisio tynnu yswiriant yn ôl, naill ai ar ôl i’r achos ddod i ben yn aflwyddiannus, neu tra bo’r achos yn parhau.

Ein cyfrifoldeb ni yw sicrhau bod yr yswirwyr yn cael gwybodaeth lawn am bob agwedd ar yr achos fel nad yw’n agored iddynt wrthod anrhydeddu hawliad os bydd yr achos yn aflwyddiannus. Rydym wedi buddsoddi yn yr achos, a byddwn yr un mor awyddus â chi i sicrhau bod yr yswirwyr yn cael yr holl wybodaeth ac nad oes ganddynt unrhyw reswm dros wrthod yswiriant.

Risg 2: yr yswiriwr yn mynd i’r wal

Mae posibilrwydd y gall yr yswiriwr fynd i’r wal a methu â thalu. Nid oes dim y gallwn ei wneud ynghylch y risg hon, ar wahân i geisio cael yswiriant gan yswirwyr gyda sgôr digonol fyddai’n rhoi cysur i ni y byddant yn gallu talu. Rydym yn lliniaru’r risg drwy gael gafael ar yswiriant drwy froceriaid yswiriant arbenigol sy’n cynghori ar ansawdd y warchodaeth.

Risg 3: y grŵp yn methu â denu digon o hawlwyr

Mae risg ddamcaniaethol arall hefyd, sy’n annhebygol iawn o ddigwydd yn un o’r hawliadau hyn: sef bod yr achos yn un llwyddiannus ond bod unrhyw adferiad ar gyfer yr hawlwyr yn gyfyngedig.

Mae telerau’r DBA yn golygu na allwn gymryd mwy na 50% o unrhyw iawndal a gewch, ond os na fydd digon o hawlwyr yn ein cyfarwyddo, gan wneud yr achos yn anymarferol yn economaidd, efallai y bydd yn rhaid i ni derfynu ein hymgysylltiad â chi. Mae hyn yn annhebygol iawn, a byddem yn ymgynghori â’r Pwyllgor cyn gwneud hynny er mwyn sicrhau y gallai’r grŵp barhau i gael ei gynrychioli’n ddigonol, os oes modd.

Mae eich hawliad chi’n llwyddo ond mae hawliad hawlwyr eraill yn methu

Bydd yr yswiriant yn cael ei gyfuno, sy’n golygi mai dim ond os bydd hawliadau’r holl Hawlwyr yn methu y bydd yn ymateb. Os bydd rhai hawlwyr yn llwyddo ac eraill yn methu, byddant yn talu dim ond os na fydd modd talu’r costau i’r diffynyddion gyda hawliadau aflwyddiannus o’r symiau a enillwyd ar gyfer yr hawlwyr llwyddiannus. Mae hyn yn annhebygol o gael effaith sylweddol ar unrhyw hawlwyr llwyddiannus.